Tìm Hiểu Về Đất Nước Và Rượu Vang Chi Lê
Gần 10 ngày chấm thi ở Santiago với tâmđiểm là 2000 chai rượu vang các loại được thử trong 3 ngày bởi 20 chuyên gia Rượu vang Chi lê và thế giới đã giúp tôi hiểu rõ hơn vế đất nước, con người và rượu vang Chi lê. Chi lê là một đất nước tuyệt vời nằm ở Nam bán cầu, với diện tích 756.626 km 2, nhưng chỉ có 16,5 triệu người, chủ yếu tập trung ở thủ đô Santiago (hơn 6 triệu) và 1 số thành phố lớn khác như Valparaiso, Conception, Vina del Mar, Temuco,… Con người Chi lê cởi mở, dễmến, mang trong người các dòng máu pha trộn của châu Âu, Nam Mỹ và một chút gì vừa chân thật vừa hoang dã của người da đỏ. Rượu vang Chi lê vừa có sự ngọt ngào của nắng và gió, sự hào sảng, mặn mòi của Thái Bình Dương và vẻ cao ngạo, thâm u của rặng Andes.
Phía Bắc, Chi lê giáp Pê ru, phíaĐông-Bắc giáp Bolivia và Argentina, phía Đông và Đông-Nam giáp Argentina, phía Tây giáp Thái Bình Dương, phía Nam giáp Nam cực.
Bờ biển Chi lê dài 4500 km, bao gồm cả các quần đảo và kênh phía Nam Puerto Mont.
Khí hậu và địa hình Chi lê rất đa dạng, phía Bắc Chi lê có một sa mạc khô hạn nhất thế giới làAtacama, một số khu vực trong sa mạc này hầu như không bao giờ có mưa; nhiệt độ ngày và đêm khác nhau rõ rệt. Khu vực đường bờ biển cókhí hậu ôn đới quanh năm, nhiệt độ mùa hè trung bình khoảng 26 độ C vào ban ngày và hạ xuống 13 độ C vào ban đêm. Mùa đông ngắn, ít mưa, nhiệt độ cao nhất 15 độ C, thấp nhất O độ C. Mùa hè khô, với nhiệtđộ cao nhất 30-33 độ C và kéo dài từ tháng 11 tới tháng 3 năm sau (mùa thu hoạch nho ở Chi lê từ đầu tháng 4-giữa tháng 5).
Trong lĩnh vực sản xuất rượu vang, Chi lê xuất khẩu rượu vang đứng thứ 7 thế giới và là nguồn nhập khẩu rượu vang đứng thứ 3 của Mỹ.
Với 104.717 héc ta trồng nho, Chi lê sản xuất ra khoảng 6,5 triệu héc tô lít rượu vang hàng năm, vói mức tiêu thụ tính theo đầu người 15 lít/năm.
Diện tích trồng nho đỏ ở Chi lê chiếm 75.807 ha (72%) và nho trắng chiếm 28.910 ha (28%).
Các giống nho đỏ chủ yếu: Cabernet Sauvignon (38.806 ha), Merlot (9.656 ha), Carménère (8.249 ha), Syrah (5.341 ha) và Pinot Noir (2.598 ha).
Các giống nho trắng chủ yếu: Chardonnay (12.739 ha) và Sauvignon Blanc (11.244 ha).
Các vùng trồng nho chính:
1- Maule Valley, 31.792 ha với 75% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 25% cho các dòng nho trắng,
2- Rapel/Colchagua Valley, 24.603 ha với 85% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 15% cho các dòng nho trắng,
3- Curico Valley, 13.462 ha với 60% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 40% cho các dòng nho trắng,
4- Maipo Valley, 11.696 ha với 84% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 16% cho các dòng nho trắng,
5- Rapel/Cachapoal Valley, 9.787 ha với 84% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 16% cho các dòng nho trắng,
6- Casablanca Valley, 5.680 ha với 22% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 78% cho các dòng nho trắng,
7- ITata Valley, 2.421 ha với 47% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 53% cho các dòng nho trắng,
8- Limari&Choapa Valley, 1.755 ha với 51% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 49% cho các dòng nho trắng,
9- San Antonio Valley, 1.601 ha với 23% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 77% cho các dòng nho trắng,
10- Bio Bio&Malleco Valley, 835 ha với 47% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 53% cho các dòng nho trắng,
11- Aconcagua Valley, 672 ha với 76% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 24% cho các dòng nho trắng,
12- Elqui Valley, 306 ha với 67% diện tích dành cho các dòng nho đỏ và 33% cho các dòng nho trắng,
Nhận xét về thị trường vang Chi Lê tại Việt Nam:
Đối với thị trường vang nhập khẩuở Việt Nam, Chi lê đang đứng thứ 2 với tỷ trọng rượu vang nhập khẩu năm 2009 là 21,6%, chỉ sau Pháp (36,7%), trước Australia (12.3%), USA (4,3%), Italia (4,1%), South-Africa (1,6%), Argentina (1,3%)… Nếu như số chai rượu vang Pháp nhập khẩu vào Việt Nam trong năm 2009 là 7.648.509 chai thì số chai vang Chilê nhập khẩu vào Việt Nam trong năm 2009 là 4.511.138 chai (nguồn: Tổ chức WTO, ONU).
Gần như trên thị trường Việt Nam không có các loại vang bàn (Vino de Mesa) của Chi lê, trong khi thỉnh thoảng chúng ta vẫn gặp các chai vang bàn của Pháp (Vin de Table) và vang bàn của Italia (Vino da Tavola).
Trái lại, chúng ta thường gặp các loại vang theo dòng nho (Varietal wine) với chất lượng tốt và giá cả hợp lý. Các loại vang Chi Lê với nhãn DO (Denominacion de Origen) hầu hết đạt tiêu chuẩn tương đương với các lọai rượu vang chất lượng cao của Pháp (AOC).
Đối với vang đỏ DO trên thị trường Việt Nam, bạn thường thấy 3 loại sau đây :
- Loại “Garantia de origen“ là loại vang trẻ, không qua quá trình nuôi trong thùng gỗ sồi và thường được uống ngay trong năm đầu hoặc năm thứ hai sau khi đóng chai. Trên thực tế, chúng ta thường gặp trên thịtrường Việt Nam các chai mang chỉ dẫn “Varietal wine”, “Vineyard Selection”hoặc “Classico”.
- Loại “vino de reserva“ là lọai rượu được nuôi trong chai và trong thùng gỗ sồi, với ít nhất 6-12 tháng trong thùng gỗ sồi.
- Loại “Gran reserva“ được nuôi trong chai và trong thùng gỗ sồi với từ 12-18 tháng trong thùng gỗ sồi.
- Loại Wine Maker , Reserva Especial, Familly Collection, Gran Cuvee hoặc Gran Reserve, tương thích hoặc cao hơn loại Gran Reserva một chút.
- Loại Premium hay Icon Wine là những loại vang đặc biệt, đẳng cấp cao nhất của nhà sản xuất rượu vang. Những chai này có thể được nuôi từ 18-24 tháng trong thùng gỗ sồi, thậm chí lâu hơn nữa.
Tô Việt